Serce bije na trwogę
Czerw 25, 2014 Żywność i żywienie
Alergiczny nieżyt nosa wywołuje zapalenie błon śluzowych. Aż 70% pacjentów cierpi wtedy z powodu kataru i ma uczucie zatkanego nosa. Mają zaczerwienione, swędzące i łzawiące oczy. Całoroczny alergiczny nieżyt nosa jest wywoływany przez alergeny domowe. Są to:
- roztocza kurzu domowego
- pleśnie
- złuszczony naskórek zwierzęcy
Sezonowy alergiczny nieżyt nosa, powszechnie znany jako katar sienny, wywołują alergeny pozadomowe, głównie pyłki traw, drzew i chwastów. Pojawia się on głównie wiosną i latem.
Według badań europejskich, najbardziej dokuczają pacjentom czynniki całoroczne (wewnątrzdomowe). Cierpi z ich powodu około 43–56% alergików. Czynniki sezonowe wywołują 11–22% uczuleniowych nieżytów nosa. Dość powszechne jest również połączenie schorzeń alergicznych: u około jednej trzeciej pacjentów (34–35%) objętych badaniami występowały objawy całoroczne z sezonowymi zaostrzeniami. Nie wolno lekceważyć tej z pozoru błahej dolegliwości. Nieleczona może mieć poważne następstwa i prowadzić do ostrego lub przewlekłego zapalenia zatok czy spojówek. Najpoważniejszym powikłaniem jest jednak astma oskrzelowa – twierdzi prof. dr hab. n. med. Bolesław Samoliński, kierownik Zakładu Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Alergiczny nieżyt nosa jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób przewlekłych na świecie. Występuje on u około 25–35% populacji. Dotyka blisko 20–40 milionów osób w samych Stanach Zjednoczonych oraz 60 milionów Europejczyków. Większość przypadków (77%) pozostaje niezdiagnozowana.
Rozpowszechnienie alergicznego nieżytu nosa jest różne w poszczególnych populacjach i kulturach. Może to być spowodowane różnicami genetycznymi, środowiskowymi, czynnikami geograficznymi oraz innymi elementami populacyjnymi. W dzieciństwie choroba ta występuje częściej u chłopców niż u dziewczynek. Dorośli, zarówno mężczyźni, jak i kobiety, cierpią z jej powodu jednakowo. Schorzenie zazwyczaj pojawia się po raz pierwszy w dzieciństwie, podczas dojrzewania lub we wczesnej młodości (u 80% pacjentów przed 20. rokiem życia). Może też wystąpić w każdym wieku.
Koszty ekonomiczne alergicznego nieżytu nosa są wysokie, np. w Niemczech wynoszą 1089 euro na dziecko/osobę dorastającą oraz 1543 euro na dojrzałego pacjenta. Alergiczny nieżyt nosa klasyfikuje się często jako chorobę „łagodną”, może on jednak wpływać na sprawność i codzienne czynności. Ma np. negatywny wpływ na wydajność pracy i wyniki egzaminów w szkole czy na studiach. Wywiera też piętno na życiu domowym, rodzinnym i towarzyskim. Niektórzy chorzy wiosną i latem wolą pozostać w domu, niż narażać się na zetknięcie z alergenami, co ogranicza ich kontakty międzyludzkie.
Pełne i dokładne rozpoznanie alergicznego nieżytu nosa jest pierwszym krokiem w procesie jego leczenia. Aby zidentyfikować czynniki wyzwalające reakcję alergiczną, można wykonać testy skórne. Każda terapia rozpoczyna się od optymalnego unikania alergenu oraz wykorzystuje wiele różnych leków. Alergiczny nieżyt nosa może być opanowany za pomocą preparatów, które mają wpływ na cały organizm (leczenie systemowe), lub podawanych bezpośrednio do nosa (leczenie miejscowe).
Główne grupy leków to:
- przeciwhistaminowe – od wielu lat stosowane, by znieść świąd (oczu czy nosa), kichanie i wyciek z nosa, głównie w sezonowym alergicznym nieżycie. Łagodzą wiele objawów poprzez hamowanie działania histaminy na tkanki nosa i oczu. Są dostępne w postaci tabletek lub syropu. Skutecznie łagodzą większość objawów choroby, lecz tylko częściowo przekrwienia nosa;
- donosowe kortykosteroidy – według International Consensus on the Diagnosis and Management of Rhinitis są skuteczne. Stosowanie miejscowe zapewnia podanie odpowiedniej dawki wyłącznie w obszarze zapalenia. Oznacza to, że lek działa szybko i ma mniejszą możliwość wywołania efektów ogólnoustrojowych niż steroid podawany doustnie. Donosowe kortykosteroidy znosząc objawy ze strony nosa, mniej skutecznie uwalniają od ocznych;
- obkurczające naczynia (zmniejszające przekrwienie) – występują w postaci kropli donosowych lub sprayu. Ich działanie polega na obkurczaniu naczyń krwionośnych dostarczających krew do śluzówki nosa. Stosowanie tych leków przynosi natychmiastową ulgę, ale tylko tymczasową. Nie należy używać ich długo;
- przeciwcholinergiczne – preparaty te mogą być stosowane miejscowo do leczenia wycieku z nosa. Powstrzymują go, lecz nie mają wpływu na świąd i kichanie. Nie zmniejszają również obrzęku czy zatkania nosa.
